ÇEVRE

Tatlıtuğ için medya ve bilin insanlarına yalanlama

- Kıvanç Tatlıtuğ’un Caretta Caretta’ların denize ulaşmalarını sağlayan organizasyonu bilimsel planlanmış.

Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü Proje Yürütücüsü, Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi, Ekolojik Araştırmalar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ve Deniz Kaplumbağaları Bilim Komisyonu Üyesi Dr. Ali Fuat Canbolat Caretta Carentaların denize kolay ulaşmasını sağlayan sanatçı Kıvaç Tatlıtuğ ve arkadaşlarına ilişkin medyada çıklan haberleri ve bu konuda açıklama yapan bilin insanlarını yalanladı.

Konuya ilişkin yazılı açıklama aynen şöyle:

1.“Caretta caretta kaplumbağalarının denize ulaştırılma sürecinin uzman yardımı ile yürütülmesi gerekliliği”

Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) Deniz Kaplumbağaları Bilim Komisyonu Üyesi, Pamukkale Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yakup Kaska yapmış olduğu açıklamalarda Caretta caretta kaplumbağalarının denize ulaştırılma sürecinin uzman yardımı ile yürütülmesi gerektiğine” dikkat çekmektedir. Konunun tüm uzmanları gibi bu konuda Sayın Hocamız ile hemfikiriz. Hemfikir olamadığımız ise olayın Belek’te de gerçekleştiğini belirterek, haberde yer alan şahsın popüler kimliği üzerinden, üstü kapalı da olsa, kendi başına ve herhangi bir uzman yardımı olmaksızın bu işlemi yaptığını ve deniz kaplumbağalarına zarar verdiğini basın-yayın aracılığıyla kamuoyuna açıklamasıdır.

  1. Belek kampımızda görev alan tüm gönüllüler (bahse konu olan kişi de dahil olmak üzere), arazi çalışmalarına başlamadan önce Ekolojik Araştırmalar Derneği uzmanları ve şahsım tarafından, önce teorik eğitim, ardından da pratik eğitimlerle konu hakkında bilgilendirilir. Yeterli deneyim kazanıncaya kadar şahsım ve uzman ekibimizin kontrolünde yürütülen arazi çalışmalarıyla tecrübe kazanmaları sağlanır
  2. Tüm deniz kaplumbağası yuvalama kumsallarında olduğu gibi, bir bölümü Özel Çevre Koruma Bölgesi olan 30 km’lik Belek Deniz Kaplumbağası Yuvalama Kumsalında yürütülen projede de belli sürelerle görev yapan gönüllü kişiler yer almaktadır. Gerekli eğitimlerden sonra da bu kişilere, yavru çıkışı tamamlanmış yuvaları kontrol amaçlı olarak açma görev ve sorumlulukları verilir. Haberde geçen kişiye de yuvayı açması sırasında gerekli yardım ve destek tarafımca verilmiş olup, bu durum Video 1’de açıkça görülmektedir.
  3. Sayın hocamızın belirttiği gibi, herkes kumsala gidip deniz kaplumbağası yuvası kazmamalıdır ve yuvalara zarar verecek faaliyetlerden uzak durmalıdır. Hem Derneğimiz hem de şahsım adına, bu konuda yeterince hassas olduğumuz, 2019 Haziran ayı ortalarında basın-yayın organlarına yansıyan Belek bölgesine ilişkin haberlerde (deniz kaplumbağası yuvalama alanlarının tarla gibi sürülmesi vs.) görülebilir. Ama yine hocamızın belirttiği gibi bu faaliyetlerin uzman kontrolünde ve uzman yardımıyla yapılmasında da herhangi bir sakınca yoktur. Sanırım habere konu olan kişinin yanındaki şahsın ya bu konuda uzman olduğunu düşünmüyor, ya da şahsımı uzman olarak göremiyor.

2.“Yavrular denize doğru sürünürken vücutlarındaki yumurta sarısı bağından kurtuluyor, kan ve besin kokusunu kaybediyor. Bu sayede balıklara yem olma riskini minimum düzeye indiriyorlar. Ayrıca kasları çalıştığı için tıpkı bir sporcu gibi uzun yüzüş deneyimine hazırlanıyorlar. Çok daha önemlisi sürünme esnasında doğdukları kumsalı zihinlerine kazıyorlar. Yumurtlama döneminde de doğdukları kumsala geri dönebiliyorlar.”

  1. Sayın hocamızın belirttiği gibi, yumurta sarısı bağı bulunan ve bu durumdayken denize giden yavruların balıklara yem olma riski yüksektir. Ancak yavru çıkışlarının yaklaştığı dönemlerde, tilki ya da köpeklerce açılmamış ve kuluçka sürecini normal şartlarda tamamlanmış yuvalardan çıkan yavrularda “yumurta sarısı bağı” bulunmaz. Yavrular yumurta kabuklarından çıktıktan sonra ve yuva içerisinde geçirdikleri birkaç gün içerinde bu bağlarından kurtulmuş olurlar. Yavru çıkış dönemleri yaklaşmış yuvaların tilki ya da köpekler tarafından açılması durumunda yavrular kuluçka süreçlerini tamamlamadan çıkmak durumda kalabilirler ve yumurta sarısı bağı henüz kopmamış olur. Bu durumda, bu yavruların yumurta sarısı bağının kopmasını beklemek için bir kovaya doldurulup, uygun yerde bu bağlarının kopmasını beklemek ve sonrasında denize 15-20 metre uzaklıktaki bir noktada kumsala bırakmak doğru seçenek olacaktır.
  2. Hocamızın belirttiği gibi, yavrular denize giderken uzun soluklu yüzme için deneyim kazanırlar ve doğdukları kumsalı zihinlerine kazırlar. Bu nedenle yavruları direkt olarak denize bırakmamak gerekmektedir. Bu, ekip olarak bizlerin de üzerinde hassayiyetle durduğu bir konudur, yuvadan çıkan yavruların direkt olarak denize bırakılmasına hiçbir koşulda izin verilmez. Bahse konu olan haberlerde ise böyle bir olaya izin verdiğimiz ya da yavruların direkt denize bırakıldığı izlenimi verilmeye çalışılmaktadır. Video 2’ye bakıldığında durumun böyle olmadığı aşikârdır (Fotoğraf 11-15).

3.“ Ama siz onları elinizle, kovayla denize taşırsanız onları balıklara yem yaparsınız. Yaşam şanslarını büyük ölçüde yok edersiniz. Lütfen bu anlayıştan vazgeçilsin. Biz bu konuda harekete geçtik. Toplumdan da duyarlılık bekliyoruz”

  1. Elle ya da kovayla denize taşınan yavrularda şayet yumurta sarısı bağı yoksa (bu bağ kılcal damarlar açısından zengin olduğu için avcıların bu kokuyu alması daha yüksek olasılıktır) balıklara yem olma riski neden yüksek olsun ki? Belki kasları yeterince açılamadığı için yüzme yavaşlığı yaşayabilirler. Ayrıca yavruların doğdukları kumsala geri gelme davranışını kazandıran kumsalda kalma süreleri kısaldığı için tekrar aynı kumsala gelip yumurta bırakmalarında sorun yaratabilir.
  2. Yuvalarından doğal yolla çıkan ya da yuva içerisinde sıkışmaları nedeniyle kontrol açışları sırasında ekibimiz tarafından yuvalarından çıkarılan yavrular da dâhil olmak üzere hiçbir yavru, hocamızın ima ettiği şekilde elle ya da kovalarla taşınarak denize bırakılmamaktadır (Video 2; Fotoğraf 11-15). Fotoğraf 15’de görüleceği üzere 2.6.2019 tarihinde yapılmış ve yeri kayıt altına alınmış NY-085 nolu yuvada (Harita1)(Koordinatları: 36S 033 8094 : UTM 407 7514), 25.7.2019 tarihinde (53 günlük kuluçka sürecinden sonra) son yavru çıkışı olmuş ve son yavru çıkışından 5 gün sonra, yani 58. gününde hayatları riske girdiği için yuva kontrol amacıyla açılmıştır. Açılan yuvada, yuvanın yan taraflarına yönelerek yuva içerisinde sıkışan ve yüzeye ulaşamayan 34 adet yavru, elle alınarak yuvadan çıkartılmış, hemen yuvanın üstündeki kuma konularak kendi başlarına denize gitmeleri sağlanarak kurtarılmıştır.
  3. Bahse konu olan haberlerde iki yıldır bu konuda eğitim almakta olan gönüllü arkadaşımıza, şahsımın kontrolünde olmak üzere, sadece yuvanın açılması işlemi için izin verilmiş olup, bu yuva içerisinde sıkışmış ve birkaç gün içerisinde ölmesi yüksek olasılıkta olan bu yavruların sadece yüzeye çıkartılması için izin verilmiştir. Yavruların denize direkt olarak elle ya da kovalarla taşınarak denize bırakılmaları ise söz konusu olmamış, yuva ağzına yakın yerden yürüyerek denize gitmeleri sağlanmıştır.
  4. Hocamızın değindiği bu yanlışları engellemek için harekete geçmekten öte, bunu bizatihi uygulayan bir anlayıştayız. Konuyla ilgili toplumsal duyarlılığı da, tanınmış kişiler gönüllü yardımlarıyla bu tür uygulamaları yapmayarak ve bunun yanlış olduğunu vurgulayarak anlatmaya çalışmaktayız.
  5. EKAD olarak MAVİ ile işbirliğimiz 2014 yılında başlamış olup, toplumsal duyarlılık ve farkındalık oluşturmak üzerine inşa edilmiştir. www.google.com üzerinden “Habere konu olan kişinin yanına Caretta yazıldığında, 7 tam sayfa haber yer aldığı ve bu haberlerin tamamına yakınının, gerçekleri yansıtmayan eleştirel 3-5’i dışında topluma pozitif mesajlar verdiği görülecektir. Yapılan tüm çalışmalar toplumsal farkındalığın ve genç gönüllülerin sayısının her geçen gün daha da artmasını amaçlamakta ve sağlamaktadır. Derneğimizce ve şahsım olarak yürütmekte olduğum, TVK Genel Müdürlüğünün proje şartnamesinde “Konuya ilgi duyan yerli ve yabancı turistlere, ergin ve yavru çıkış dönemlerinde yuva noktalarına götürülerek bilgiler verilecektir” maddesi gereği sorumluluklarımızı yerine getirmekteyiz.
Yayın Tarihi
04.08.2019
Bu haber 570 kişi tarafından okunmuştur.
Bu Haber İçin Yorum Yapın
NOT: E-Mail adresiniz web sitemiz üzerinde yayınlanmayacaktır.
CAPTCHA Image
Bu habere ilk yorumu yazan siz olun.

Çerez Kullanımı

Kullandığımız çerezler hakkında bilgi almak ve haklarınızı öğrenmek için Çerez Politikamıza bakabilirsiniz.

Daha Fazla

Arama Yap!