Hükümetin belediyelere yetki darbesine yargı engeli

Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı genelge ile artık belediye iştiraklerine yönetici atama yetkisi belediye başkanlarından alınmasına ilişkin Genelgesi mahkeme kararı ile iptal edildi. 

5393 sayılı Belediyeler Kanunu’nun 37. maddesinde belirtilen “Belediye başkanı, belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisidir” hükmüne göre, belediye şirketlerinde atamaları, seçilmiş belediye başkanları yaparken, Ticaret Bakanlığı’nın 20 Mayıs 2019’da yayımladığı genelge ile bu yetki belediye meclislerine verildi.

Cumhuriyet’ten Miyase İlknur’un haberine göre, Ticaret Bakanlığı’na bağlı İç Ticaret Genel Müdürlüğü, 31 Mart yerel seçimlerinden 24 gün sonra 24 Nisan 2019 tarihinde “Bakanlığımıza yazılı ve sözlü olarak yapılan başvurulardan; belediyenin aynı zamanda tüzel kişi yönetim kurulu üyesi veya müdürü olduğu belediye iştiraki şirketlerde, yönetim kurulu veya müdürler kurulunda belediye tüzel kişiliğini temsil etmek üzere yetkilendirilen gerçek kişilerin değiştirilmesine yönelik tescil taleplerinde ve yine pay sahibi belediyeyi temsilen şirketlerin genel kuruluna katılacak temsilcilerin belirlenmesinde, belediyedeki hangi organın (belediye başkanı, belediye encümeni, belediye meclisi) kararının aranması gerektiği hususunda tereddüte düşüldüğü anlaşılmıştır” diyerek Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü’nden görüş istedi.

Bakanlık, kendisine bu konuda kimlerin sözlü ve yazılı başvuruda bulunduğuna ilişkin bir bilgi vermedi.

Bu başvuru üzerine hemen kolları sıvayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, 20 Mayıs 2019 tarihinde gönderdiği cevabi yazısında, belediye şirketlerinin yapısı ve belediye meclislerinin görevlerine ilişkin uzun bir hukuki mütalaanın ardından belediye şirketlerinde atama yetkisinin belediye meclisinde olduğuna dair görüş bildirdi.

Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan gelen “Belediye şirketlerine yönetici atama yetkisi belediye meclisindedir” şekli
mütaalayı tüm ticaret sicili müdürlüklerine gönderdi.

Ticaret Sicili Müdürlüklerine yazının gönderilmesinin ardından ilk yetki müdahalesi de Ankara’da yaşandı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın Halk Ekmek Yönetim Kurulu’na atadığı isimler, bu genelgeye dayanarak Ticaret Sicili Müdürlüğü tarafından onaylanmadı.

Yargıdan döndü

Ticaret Bakanlığı genelgesi ile Belediye iştiraklerine yönetici atama yetkisinin belediye başkanlarından alınması ve ilk örnek olarak da Ankara Büyükşehir Belediyesi şirketi Proje Organizasyon İnş. Dogalgaz İç ve Dış Tic. A.Ş.nin Olağanüstü Genel Kurul Kararını Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü onaylamamıştır.
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'ın Belediye şirketi Proje Organizasyon İnş. Dogalgaz İç ve Dış Tic. A.Ş.nin Olağanüstü Genel Kurul Kararını onaylamayan Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğüne karşı açtığı dava dün sonuçlandı ve mahkeme yetkiyi yeniden belediyelere verdi. Davalı Ankara Ticaret Sicil Müdürlüğü'nün kararı istinafa taşıdığı ve itiraz ettiği öğrenildi.