Salep

Kışın soğuk günlerinde çok uzun zaman öncesinden beri pastanelerin ve evlerimizin vazgeçilmez içeceğidir salep. Pek çok kez arkadaş sohbetlerinde dost meclislerinde sevgililer arasında bile lezzet katmıştır. Salep Orchidaceae (orkideler) ailesinin birçok türünün toprak altı yumrularından elde edilen toz ve bundan üretilen içecek. Ayrıca orkide türlerine Anadolu'da verilen genel ad. Sahlepgiller familyasından; tel köklü otsu bir bitkidir. Kökünde 2 tane yumru vardır. Bu yumrular nişasta benzeri polisakkarit glucomannan ismi verilen bileşikler içerir. Gövdesi, dik ve silindirimsidir. Çiçekleri salkım veya başak şeklindedir. Salep bitkisinin kökü mevsiminde toplanır. Bir süre kurutulduktan sonra toz haline getirilir. Daha sonra isteğe göre tarçınla harmanlanır. Sütle birlikte kazanlarda uzun süre kaynatılır ve hazır hale getirilir.

Su ve sütle birlikte kullanıldığında şiştiği için yaygın bir şekilde dondurma hammaddesi olarak kullanılır.Özellikle Maraş Dondurması olarak bilinen dondurmaya tat ve koku kazandıran, dünyada sadece Kahramanmaraş'ın dağlarında yetişen bir orkide türünden[1] elde edilen saleptir.
Osmanlıdan bu yana iddia ve ifade edilen birtakım faydalarının varlığı söylenegelse de içerdiği müsilaj yapısında maddelerden kaynaklı öksürük dindirici etkisi dışında tıbben kanıtlanmış bir etkisi yoktur. Fakat salep, tarçınlı hazırlandığında tarçının cinsel gücü arttırıcı özelliği olmasından dolayı cinsel gücü arttırabilir. Müsilaj (suyla şişen maddeler) içeren her gıda kabız engelleyici olarak düşük bir etkiye sahipti
Göğsü yumuşatır.Öksürük ve bronşitte faydalıdır.
Pekliği giderir.
Basur memelerinde faydalıdır.
Zihni çalışma gücünü arttırır.
Kalbi kuvvetlendirir.
Aybaşı kanamalarının düzenli olmasını sağlar.
Bağırsak solucanlarının düşürülmesine yardımcı olur.
Vücudun ısınmasını sağlar.

Hayırlı haftalar ve hayırlı başlangıçlar dilerim.

Ecz.Hasan KİLİT
Muratpaşa Belediyesi Meclis Üyesi