Kent Meydanı mı? Meydancığı mı?

Grand-Place-Brussels-Belgium

Meydan, güzel ve yalın bir sözcük ve ne ifade ettiği açıkça anlaşılabilen ve günlük yaşantıda çokça kullanılan bir kavram…

O kadar ki, dünyanın her yerinde olduğu gibi, ülkemizde de her kentte bilindik bir meydan veya meydancık mutlaka vardır. Örneğin; Cumhuriyet Meydanı, Taksim Meydanı ve Kızılay Meydanı gibi…

Nasıl isimlendirilirse isimlendirilsin meydanlar; ticaret ve ekonominin işlevsel olduğu alanlar olduğu kadar, aynı zamanda ortak sosyal yaşam ortamlardır. Hatta sosyal işlevinin daha önemli olduğu söylenebilir.

Ve genelde güncel yaşamda konuşmlarda meydan konusu şöyle geçer; “Meydanda buluşalım, Meydanda görüşelim, Meydanda bir çay içeriz…“

Bu kadar sıklıkla kullanılmasına rağmen kentlerimiz nitelik olarak gerçek bir meydana yada meydanlara sahip midir? Bunu tartışmak kentlerdeki önemli bir işleve sahip bu alanların rollerini görmek bakımından yararlı olabilir. Aslında kentlerde olduğu gibi köylerimizde de köy meydanı konusu önemlidir ve bu kapsamda köylerimizin bir köy meydanı sorunu olmadığını da belirtmek gerekiyor.

Buna göre genel olarak kentlerimize bakıldığında “meydan olarak isimlendirilen yada meydan zannedilen alanların“; uluslararası tanımı, anlamı, işlevi ve uygulamaları dikkate alınarak değerlendirildiğinde aslında meydan olmaktan uzakta olduğu kolaylıkla anlaşılabilir… Ve olsa olsa bunların büyük bölümü “meydancıktır“ yada minyatür kentlerin minyatür meydanları gibidir.

Türkiye için yukarıda örnek olarak sıralanan Cumhuriyet, Taksim ve Kızılay meydanları ele alındığında ve uluslararası örnekler de dikkate alınarak değerlendirildiğinde; bu alanlar “gerçek anlamda birer meydan değildir“ ve bulara Cumhuriyet Meydancığı, Taksim Meydancığı ve Kızılay Meydancığı demek daha uygun olabilir…

Bu durumda hemen hemen tüm kentlerimizde en az gerçek bir kent meydanı olmaması önemli bir sorundur ve bu kentsel üstyapının yeterliliği balkımından bir önemli eksikliktir ve bu gerçek gözardı edilmemelidir.

Antalya Örneği Üzerine

Antalya kent meydanı konusunda güzel bir örnek, aslında kötü bir örnektir. Çünkü Antalya’nın da bir kent meydanı yoktur, meydan diye isimlendirilen alanlar ise meydanların rol ve işlevlerine tam olarak sahip değildir belki bu alanlara yine meydancık demek daha uygun olacaktır…

Aşağıda bir fotoğraf ile bir örnek kent meydanı ve onun bazı işlevlerini paylaşmak istedim. Verilen fotoğraf Brüksel Grand Palace Meydanını gösteriyor.

Bir an düşünelim! Böyle bir meydan Antalya kent merkezinde olsa; Antalya Expo2016 veya bu yıl sekizincisi yapılan Antalya Çiçek Festivali kapsamında neler yapılabilirdi? Dahası neler yapılmazdı? Şu bir gerçek ki böyle bir alanda çok değerli kent meydanı uygulamaları yapılabileceği kesindi.

Mevcut koşullarda zor gibi görünse de; aslında Antalya’nın hala potansiyel alanları var ve bunu gerçekleştirmekte günümüz teknolojisiyle imkansız da değil, yani hala ümit var!..

İşte Antalya’nın hala kent içinde kent meydanı olabilecek alanlara sahip olması Antalya’nın şansı olarak kabul edilmeli…

Pekala ya bu alanlar da elden çıkarsa; o zaman Türkiyenin en önemli turizm kenti Antalya gerçek bir kent meydanı olmayan bir turizm kenti olarak ne yazıkki tarihteki yerini alacaktır. Ancak bunu; ne Türkiye’nin dışa açık yüzü olan Antalya hak etmiş olacaktır; ne de hiç bir Antalyalının böyle bir sonucu kabul etmesi istenemez, beklenemez…

Bu durumda potansiyel kent meydanı alanları nereler olabilir, bunu saptamak gerekiyor. Biraz düşününce bulmak çokta zor olmasa gerek. Örneğin; Sakıp Sabancı caddesinin kuzeyinde yeralan alan ve Eski Antalya Stadyumu alanı ilk akla gelenler… Tabiki yeni alanlar da üretilebilir ve konu üzerinde çalışmak, önemle durmak gerekiyor…

Antalya ve benzer durumdaki tüm kentlerimiz modern bir kentin sahip olması gereken „gerçek kent meydanlarına sahip olmak“ yönünde bu şansı mutlaka kullanmalı…