Güzel günler göreceğiz !.. 

Antalya'da da, Türkiye'de de, dünyada da tek gündem virüs salgını. Uzmanların uyarıları doğrultusunda moralimizi yüksek tutmaya, soğukkanlı davranmaya ve korunmaya azami dikkat etsek de yarınlar için çok da iyi sinyaller alamıyoruz. Yani bu virüs belasını yensek bile hiç bir şey eskisi gibi olmayacak. Antalya'da, Türkiye'de ve dünyada önemli değişimler olacak. Hayat bir şekilde devam etse bile alışkanlıklarımız değişecek, olaylara bakış açımız farklı olacak, sorunlara yaklaşımda daha temkinli, daha gerçekçi olacağız.

Şurası yadsınamaz bir gerçek ki ne zaman yeneceğimiz şimdilik meçhul olan küresel salgın sonrasını öngörmek zor. Antalya dendi mi akla iki sektör turizm ve tarımın geldiğini sağır sultan bile biliyor. Bunun için de virüsü kısa sürede yenmek bu iki sektör açısından hayati önem taşıyor. Çünkü Antalya tarımı Türkiye'yi doyurduğu gibi, ihracat yaparak ülkenin bütçesine çok önemli katkılar sağlıyor. Antalya tarım sektörünün sorunları ve çözümlerini bir başka yazımızda ele alacağız.  Antalya, "Turizmin Başkenti' olarak haklı bir unvanı elinde bulunduruyor. Antalya'nın herkesi kıskandıran havası kadar tesislerinin kalitesi, hizmet sektöründeki üstünlük bu unvanı hak ettiğinin net göstergeleri. 

Pekala küresel salgın sonrası Antalya turizmi nasıl olacak ? Acı ama gerçek bu konudaki haberler can sıkıcı türden. Çünkü Antalya'da yaklaşık 300 bin turizm emekçisi tesislerin açılmasını bekliyor. Aileleri ile birlikte bu sayının 1,5 milyona yaklaştığını da vurgulamak gerekli. 'Her Şey Dahil' sistemi büyük oranda köstek olsa da turizm Antalya'da çok sayıda sektör ve kişiyi besleyen, doyuran bir sektör. Bir umut salgının bitmesini, sezonan açılmasını beklerken, kötü haber Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'den geldi. Leyen, Antalya'yı şok eden şu açıklamayı yaptı : "Bu yıl için tatil planları yapmayın" Avrupa Komisyonu'nun Alman Başkanı Ursula von der Leyen, ülkesinin dünyaca ünlü Bild Gazetesi'ne yaptığı açıklamada, insanları yaz tatili planları yapmamaları konusunda uyararak,  rezervasyon  yapmayı bir süre daha ertelemelerini istedi. Leyen, açıklamasında şunları söyledi : “Önümüzdeki birkaç ay içinde yaz güneşinin gelmesini ümit eden tatilciler için durum hala belirsiz. Tatil planları yapmadan önce herkese beklemesini tavsiye ederim. Şu anda Temmuz ve Ağustos ayları için bile tahmin yapılamıyor. Koronavirüs salgını ile muhtemelen gelecek yıla kadar yaşamayı öğrenmemiz gerekecek.”

Antalya'ya ve Türkiye'ye en çok turistin Almanya'dan geldiğine göre Leyen'in açıklamaları ve tatil için 2021 sezonunu işaret etmesi bizim açımızdan olumsuzluk içeriyor. Pekala Türk turizmcilerinin bakış açısı nasıl ? "Her bir şey eskisi gibi olmayacak" diyen Turizm Gazetesi Yazarı Birol Türemiş'e kulak verelim. Birol Türemiş'e göre, Covid19 küresel salgınının dünya turizm ve seyahat endüstrisi üzerindeki etkileri bugünlerde konuşulanlardan çok daha derin olabilir. Türemiş,  "Bu etki turizm ve seyahat endüstrisinin farklı alt sektörleri ve destinasyonlarında farklı şiddetlerde hissedilecektir. " diyor.

Turizm Yazarı Birol Türemiş, şunları söylüyor : " Turizm endüstrisinin gelişmeye başladığı günden beri çok çeşitli ve çok boyutlu krizlerle mücadele eden bir ülkenin turizm çalışanları olarak, her krizin aşılabildiğini ancak mutlaka bir iz bıraktığını deneyimleyerek öğrendik. Turizm tarihimizde çeşitli kereler terör, sağlık sorunları, savaş, insan hakları ihlalleri ve ekonomik krizler nedeniyle değişen sağlık ve güvenlik algısının seyahat talebi ve tercihlerinde önemli bir etkisi olduğunu biliyoruz"

Birol Türemiş'e göre, Türkiye, geçmişte yaşanan her sağlık ve güvenlik krizinden değişen oranlarda fiyat, doluluk, kişi başı harcama tutarı kayıpları ile çıkmıştı ve bunları bütünsel olarak hiçbir zaman eski yerine getiremedi. Yaşanan her krizden sonra Türkiye’nin risk algısı yükselmiş tüketici segmenti gerilemiş ve tüketici tipi farklılaştı.  

"Covid19 küresel salgını dünya turizm tarihinde daha önce yaşanmamış büyüklük ve kapsamda bir krizdir" diyen Birol Türemiş, şunları vurguluyor :  "Bir krizin aşılması için doğru önlemleri alabilmek ancak krizin kendisi ile açıkça yüzleşmekle mümkündür. Krizin yaratacağı işsizlik, arz-talep dengesine yapacağı etkiler gibi ekonomiyi ilgilendiren konuların uzmanları tarafından yorumlanmaya ve değerlendirilmeye çalışıldığını görüyoruz"

TURİZMDE İŞLER NE ZAMAN BAŞLAR :

Kuşku yok ki özellikle Antalya'da turizm açısından yapılan değerlendirmelerin ağırlık noktasını işlerin tekrar ne zaman başlayacağı oluşturuyor. Ancak dünyanın nerede ise her noktasında, en yakın aile bireyleri arasındaki temasın dahi hayatımıza mal olabileceği deneyiminin turizm tüketicisinde birtakım kalıcı alışkanlık ve eğilim değişikliklerine neden olması kaçınılmaz göründüğü de bir gerçek. Yarın hareket ve seyahat serbestisi sağlansa; toplu taşım araçlarında, taksilerde, transfer araçlarında, uçaklarda covid19 öncesindeki şartlarda seyahat etmek mümkün olacak mı ?  Dünyanın dört bir tarafından gelen binlerce kişi ile konakladığımız otellerin odalarında, koridorlarında, asansörlerinde, salonlarında, açık büfelerinde kendimizi salgın öncesindeki kadar güvende hissedebilecek miyiz? Ulaşım araçlarında, konaklamalarda ve ağırlamalarda kendimizi güvende hissedebilmemiz için neler gerekecek? İşin sonunda nereye varacağını bugünden söylemek zor olsa da insanların bundan sonra fiziki temas gerektiren ve paylaşılan her türlü fiziki ortamlardan uzak durmaya çalışacağını tahmin etmek yanlış olmaz. Sonuç olarak zorlu bir sınavdan geçiyoruz. Virüsle savaştan galip çıkmak için de uzmanların tavsiye ve uyarılarını önemsemekten öte şu aşamada elimizden fazla bir şey gelmiyor. Yine de umutsuz olmamak, enseyi karartmamak lazım. Elbette virüsü yenecek, elbette güzel günler göreceğiz. O günlerin yakın çok yakın olması dileğiyle..