Gizemli Ülke Nepal

15 Kasım 2019 da yolumuz Nepal’e düştü. Nepal dünyanın çatısı olan bir ülkedir. 8848 mt. yüksekliğinde Everest dağı bu bölgede bulunmaktadır. Güney yamaçlarında başı karlı Himalaya dağları uzanmaktadır.

Nepal federal Demokratik Cumhuriyet halini almış bir devlettir; şu anki mevcudiyette 30 bin nüfusu bulunmaktadır.  Nüfusun %70 i varan kısmı tarım la geçinmektedir. 

Nepal de krallıklara karşı verilen iç savaşı, Çin yanlısı Mao’cu gerillalar kazanarak parlemento oluşturulmuştur. Mao’nun etkisiyle yerel krallıklar yıkılarak 2006 yılında oluşturulan Parlemontoda 601 milletvekili ve 60 etnik grup bulunmaktadır.

İlk yerlileri M.Ö. 8. Yüzyılda oluşan Moğolistan – Türkistan coğrafyasından gelmiştir. Bu tarihlerde; Asya, Kafkasya ve Anadolu coğrafyalarına Saka Türkleri ve Persler hakimdi. Din olarak Şamanizm, Zerdüşlük ve Hinduizm hakimdi.

Hinduizm’in etkin tanrıları:

• Brahma (evreni yaratıcı tanrı
• Vişnu(evreni koruyan tanrı)
• Şiva(yeniden yaratmak için evreni yok eden tanrıdır; ve daha binlerce tanrıları vardır.

Buddha’nın  doğduğu Kumbini köyü Nepal’dedir.

Nepal’in başkenti Katmandu dur.

M.Ö. 6. Yüzyılda Buddha Hinduizm’in aydınlanmış dokuzuncu adamı olarak ortaya çıkmış ve kurallar koymuştur.

Buddha M.Ö. 560 yılında doğmuş ve 80 yaşında yaşamına veda etmiştir.

Budizm’de tanrı anlayışı olmayıp önemli dört kural bulunmaktadır:

1. Hayat acı ve ızdıraplarla doludur. Zevk ve sefa aldatıcıdır. Doğum, ölüm, ihtiyarlık, hastalık ve acı ızdıraplardır
2. Izdırabı yenmek için geçici heveslerden kurtulmak ve yaşama arzusuna terk etmek lazımdır.
3. Yaşama arzusunun sönmesi ile insan kurtuluşa, Nirvana ya ulaşır
4. Dünyadaki ızdıraplardan kurtulmanın gerekçesi bilgisizliğimiz ve yaşama arzumuzdur.

Buddhistler ayrıca şunlara önem verirler:

• Doğru inanç
• Doğru karar
• Doğru söz
• Doğru hareket
• Doğru çalışma
• Doğru dşünce
• Doğru muhakeme
• Doğru hayat

M.Ö. 2. Yüzyılda Aşuka adlı kral Budizmi devlet dini yapmıştır.

Mevcut Hindu tapınaklarını genişleterek Katmandu’da;

Dört büyük tapınak inşaa etmiştir.

Budist tapınaklarına Stupa adı verilmektedir;

Hindistan’ın Licchavi bölgesinden Katmandu’ya akın eden Hindu’lar, Buddhizm’i zayıflatmış ve yeni Hindu tapınakları ve saraylar inşaa etmişlerdir.

Katmandu kenti halihazırda dünya tarihi mirası ve Unesco koruması altındadır.

Buddhist tapınakları:

1. Swayambbuhanath
2. Baudahanaith

Hindu tapınakları:

1. Pashupatinath
2. Changu tapınaklarıdr.

Bu tapınaklarda;

Nepal heykel ve ağaç oymacılığı harikaları görünmektedir.

Ayrıca taş ve tik ağaçlarına inanç figürleri ilmik ilmik işlenmiştir.

O tarihlerde İtalya’da ve Roma’da birşey yokken,

bugünkü başkent olan Katmandu’da bu harikalar yaratılmıştır.

1200 yılında MALA isimli Hint kökenli adamın kurduğu krallık,

1492 ye kadar devam etmiştir.

Kurulan bu Hindu devletine Bengal’den gelen müslümanlar saldırmış,  Katmandu tahrip olmuştur.

Bengal ve Hindistan’ı islamla tanıştıran Gazneli Mahmut’tur.

Mala’nın ölümünden sonra krallığı üçe bölünmüştür.

1. Bhaktapur
2. Katmandu
3. Putan

Bu üç prenslik birbiriyle yarışarak sanat ve mimari şaheserleri yaratmışlar ve 1792 de Birleşik Krallık haline gelmişlerdir. Çin ve Tibet’le verdikleri savaşta yenilgiye uğramışlar ve akabinde 1912 yılına kadar Çin’e vergi ödemek zorunda kalmışlardır.

1858 yılında Hindistanın bir bağımsızlık savaşında İngilizler’in yanında olmuşlardır. 1816 – 1951 yılları arasında da sınırları İngilizler tarafından dünyaya kapatılmıştır.

Nepalliler hakikatte savaşçı bir millettir. Çanakkale savaşında İngiliz saflarında 29. Hint Tugayı bünyesinde 4. Tabur halinde Mehmetçikle savaşan Gurka’lar Nepallidir.

Mehmet Akif’in ‘’Kimi Hindu, kimi yamyam, kimi bilmemne bela’’ diye anlattığı belalardan biridir GURKA lar.

Nepal’de Trafik İngiliz usülü sağdan; trafik bir hengame;

Yollarda korna sesleri hakim;

Honda ve Suzuki marka yüzlerce motorsiklet yollarda...

Durbar meydanındaki saray ve dini mekanlar bizleri büyüledi;

Tik ağacından yapılan tapınak ve sarayları muhteşem.

Daha sonra dini mekan Patan meydanına geçtik.

1968 de Avrupa’dan gelen Hippiler bu meydanda yaşamışlar.

Burada kutsallık yüklenen bir bina ve içinde,

Tanrı olduğuna inanılan bir çocuk var(Kumari).

Eğer şanslıysanız yaşayan Tanrı’yı pencereye çıkarsa görebiliyorsunuz.

Bu bölgede görev yapan siyasiler,

burada kutsanmadan göreve başlayamıyorlar.

İnanışa göre, belirlenen ailelerin çocukları,

imtihan edilip, bu imtihanı kazanan çocuğun ruhuna,

Tanrı ŞİVA girer ve çocuk Tanrı olurmuş.

• Burada bizim yaşayamadığımız şekilde bir hayat var;
• Yargılamadan görüp öğreneceğimiz bir hayat...
• Gezimizin ikinci günü, Katmandu’ya hakim bir tepe üzerindeki;
• Budistlerin kutsal tapınağı olan Swyambhunath tapınağını gezdik.
• Tapınak, toprak-su-hava-ateş-boşluk ifade eden beş ana unsur renkle süslenmiş. 1949 Mao devriminde Çinden kaçan Budist din adamları burada yaşamışlar. Burası Nepal in en büyük tapınağıdır.

• Nepal’de dini ilahilere Madra denir.
• Nüfusun %80’i Hindu ve %15’i Buddhist, %5’i Müslüman ve diğer dinlerden oluşmaktadır.
• Buddhizm, Hindu dini içerisinde erimiştir..
• İnanışa göre; iyilik ve koruyucu tanrıları olan Wişnu, dokuz kez yer yüzüne inerek insanlara mutluluk ve iyilik sağlamıştır.
• Buddhizm de Tanrı tanımaz bir dindir.
• Merkezinde insan vardır.
• 13 basamak sonra Nirvana ya ulaşılıyor, kişi ışık ve ana ruh oluyor. Mevlana’nın tasavvuf anlayışı da böyledir.
• Ölüme inanmazlar, ölüm külli varlıkla birleşmektir.
• Budistlerde Kast sistemi yoktur ancak Hindular Kast sistemi üzerine hareket eder.

• Nepal’de Tanrılar insan gibi algılanıyorlar;
• Bagmati Nehri kıyısında bulunan Pashupatinath tapınağında ölüler kutsanıyor ve nehir kenarında yakılıp külleri nehire atılıyor.
• Ölüler tahminen 250 kg odunla yakılıyor, 20 kg sandal ağacı gerekiyor. Sandal ağacı ölünün kokusunu alıyor.  Ölü yakmanın kendine has ritüelleri var.

Gezimiz 13. Yüzyılda kurulan Bhaktabır Prensliği’ni ziyaret ederek son bulacak.

Bhaktabır’da muhteşem saraylar ve Hindu tapınaklarını gördük. Tüm tarihi eserler Unesco koruması altında.

13. Yüzyılda kurulan bu prenslikte tapınaklar faal..

Hindu olmayanlar Hindu tapınaklarına giremiyorlar. 

Gün akşam oldu.. Nepal gezimiz son buldu;

Yarın Yeni Delhi’ye yol alacağız...