Darende Kültür Envanteri -IV-

CUMHURİYET DÖNEMİNDE DARENDELİLER

Bu envanterde Darendeli Milletvekillerinden hiç söz edilmemiş olması ilginçtir. Rahmetli Kamil Sürenkök, Nuri Ocakçıoğlu ve Mevlut Ocakçıoğlu büyüklerimiz ve daha sonra Milletvekili seçilmiş olan hemşerilerimizin simlerini  burada görmek isterdim.

Cumhuriyetin ilanından sonra Darende’de görev yapmış Kaymakamlar’ın ve Belediye Başkanları’nın isimlerine, hiç olmazsa bir liste halinde verilmeliydi. Hatta Darende’ye hizmet vermiş bu insanların tanıtılmalarına özen gösterilmeliydi. Her şey bir tarafa bu kaçınılmaz bir görevdir. Ahmet Çomuoğlu,  Mustafa Özalp, Selahaddin Çomuoğlu ve Sıtkı Özinal kendilerini yakından tanıdığım değerli insanlardı. Kadir Eren hemşerimiz ise; Darende Belediyesi’ne yıllarını vermiş ve Belediye Başkanı ile birlikte Darende’ye hizmet ifa etmiş ve zaman zaman onlara vekalet etmiş çok değerli bir hemşerimizdir.

Yargıtay Başkanlığı ve Üyeliği, Başsavcılık, Ağır Ceza Reisliği, Sayıştay Başsavcılığı görevinde bulunan, çok değerli hukukçularımız vardır. En azından; Yargıtay Başkanı İsmet Ocakçıoğlu ve Danıştay Başsavcısı Atıf Kösebalaban’ın, İsmail Oğuz, Bahattin Akgül, Şemşettin Akgül ve daha birçok yargıcımızın isimleri de bu eserde bulunmalıydı.

Vali, Vali Yardımcılığı, Kaymakamlık, Müsteşar, Müsteşar Yardımcılığı, Genel Müdürlük  gibi görevlerde bulunan çok sayıda hemşerimiz vardır. Bu değerli hemşerilerimizin varlıklarının hiç dikkate alınmadığını görmekten son derecede üzgünüm.

Ayrıca Türkiye’nin dört bir tarafına yayılmış, hatta ünleri yurt dışına taşmış Sanayici ve İş Adamlarımız da aynı akıbete uğratılmış bulunuyor. Örneğin Darende’nin ilk ve en büyük Sanayicilerinden Mehmet Nuri Sabuncu’ nun adını bu eserde görmek isterdim. Kaldı ki, bugün ülkemizin birçok yerinde çok başarılı olmuş, Büyük İş Merkezleri açmış, Holdingler kurmuş, Marka olmuş ve bulundukları yerlerin en başarılı ve dürüst  insanları olarak tanınan, çok sayıda büyük işadamımız vardır.

Darendeli Yazarlar, Darende ile ilgili olarak çıkarılan gazete ve dergilerden hiç söz edilmeyen, isimleri, kurucuları ve yazarları tanıtılmayan böyle bir kültür envanterinin kesinlikle yeterli olmadığını düşünüyorum. Darende’de ilk gazeteyi çıkaran Rahmetli Tevfik Kayagil ve ilk gazete bayiliğini yapan, abonelerini birer birer dolaşarak gazetelerini dağıtan ve “Ben gazatacıyım” diye böbürlenen Rahmetli Kasım Yurdakul’u  bu vesile ile anmayı kendim için görev saymaktayım. 25 yıldır büyük bir başarıyla  “Darendeliler Gazetesi” ni yayınlamaktan olan Cengiz Özer arkadaşımız da bu envanter içinde yer almamış bulunuyor.

Envanterde yer verilmeyen, faili meçhul bir cinayete kurban gitmiş olan Darendeli Gazeteci ve aynı zamanda Milletvekili hemşehrimiz Basın Şehidi Rahmetli İlhan Darendelioğlu’nu da rahmetle anıyorum. 

DARENDE İLE İLGİLİ DERNEK VE VAKIFLAR

İlk olarak 2000 yılında benim kurduğum internet sitesinden sonra, özellikle genç kuşaktan hemşerilerimiz kurdukları sitelerde, sosyal medyadan yararlanarak Darende için fikir üretmeye ve Darende’yi tanıtım hizmetlerinde bulunmaya devam etmektedir. Bu, bir Kültür Envanterinde asla gözden kaçırılmaması gereken bir durumdur.   

Bunun yanında Türkiye’nin birçok yerinde Darendeliler tarafından kurulmuş Kültür Dernekleri ve Vakıflar kurulmuştur. Ankara’da kurulmuş “Darende Kültür Derneği” Türkiye’de kurulmuş ilk kültür derneklerinden biri olup, Darende’nin kültürel hayatına yıllar boyunca büyük katkılarda bulunmuş, bütün Türkiye’ye Darende’nin  tanıtımı ve adının duyurulması konularında büyük hizmetler ifa ederken, yönetimde bulunanlar değerli kişilik yapılarıyla yeni yetişmekte olan Darendeli gençlere öncülük etmiş ve onlara örnek olmuşlardır. En azından bu dernekte başkanlık yapmış olan Nami  Ocakçıoğlu, Remzi Gürsoy, Enver Kaya, Turan Sürenkök ve üye olarak aktif rol almış   Bahattin Akgül, İsmail Oğuz, Halil Tontu, Süleyman Tuncer ve Mustafa Kösebalaban ve Ebubekir Kayakökü’nün adlarını burada görmek isterdim.

Yukarıda isimlerini saydıklarım Darendeli büyüklerimiz. Tabii bir bizim kuşağımız ve bizden sonraki kuşaktan olanlar var. Bizim kuşağımızdan Mehmet Karaçalı, Hikmet Gürsoy, Selahaddin Çomuoğlu, Orhan Soylu’yla  birlikte çalışmıştık. Benim, hem benden önceki hem de bensen sonraki kuşaktan arkadaşlarımla birlikte çalışma şansım oldu. Kadir Yuvalı ve Ayhan Kösebalaban bunlar arasındadır.

18 yaşımdan itibaren Derneğin Genel Muhasipliğini ve 1968-1972 yılları arasında da Genel Başkanlığını yapmış ve ilk olarak dernek adına “BEŞ BELDE” dergisini çıkarmış bulunuyorum. Bugüne kadar 10 tane kitabım ve bine yakın makalem yayınlandı. TRT Türkiye Radyolarında, Ankara Radyosu’nun açtığı yarışmada “Değerlendirmeye Layık Eser” seçilen; Sivas Kongresi ile ilgili olarak yazdığım “Kahraman Tıbbiyeli” isimli eserimde Sivas Kongresi’nde Darendediler’in katkı ve hizmetlerini dile getirmiş bulunuyorum. Bu eserim, Devlet Tiyatrosu Sanatçıları tarafından draması yapılarak üç defa yayınlanmış olup, 2013 yılı Eylül ayından başlayarak ilgili statü gereğince  birer yıl ara ile tekrar yayınlanacaktır.   

Darende Kültür Derneği’nden sonra ikinci kültür temsilcimiz “DEV – DARENDE EĞİTİM VAKFI” adı altında İstanbul’da kurulmuş olup Rahmetli Hulusi Kavlak ve Rahmetli Fikri Aldemir kardeşlerimiz kültürel alanda Darende’ye büyük hizmetler ifa etmişlerdir. Darende ile ilgili diğer dernek ve vakıflarla beraber İstanbul Bahçelievler’deki kendi binasında faaliyeti sürdürmektedir. Denizli, Bursa, İzmir, Adana, Malatya ve daha birçok İlimizde Darende ve Kasabalarına ait çok sayıda Kültür ve Yardımlaşma Derneklerimiz olup bunlar Darende’nin  kültürel varlığnın korunması ve geliştirilmesine büyük katkıda bulunmaktadırlar.

Birkaç yıl önce kurulmuş olan “DASEV”, yapmakta olduğu her türlü kültürel faaliyetleri ile hemşerilerimiz arasında büyük bir dayanışma sağlanmasına katkıda bulunurken, öte yandan verdiği öğrenci burslarıyla Darende’nin kültürel hayatına önemli bir katkıda bulunmaktadır. Bu vakıf çalışmalarına, envanterde ayrıntılı biçimde yer verilmesi iyi olurdu.