Bankalar tüketiciyi nasıl kandırıyor?...

Genelleme yapma alışkanlığımla “bankalar” dedim ama her bankada aynı uygulama olup olmadığını ben araştırmadım. Ancak, beni bu konuyu gündeme taşımaya iten olayda bir bankanın kredi kartları merkezinin mazeretlerinden birisi buydu “her bankada uygulama aynı”...

Biliyorsunuz ülkede bir kredi kartı enflasyonudur gidiyor, siz istemeden kapınıza kargo şirketleri dayanıp bazı bankaların kredi kartlarını getirebiliyorlar. Bu bol keseden dağıtımı bankaların nasıl denetlediğini hep merak ederdim, ödeyemeyen, sıfırı tüketen binlerce belki yüzbinlerce insan olduğundan hep şüphe ettim. Bunu bankalar nasıl finanse eder diye düşündüm. Meğerse onlar düzgün ve düzenli kart kullananların sırtından bu kaçağı finanse etmenin yollarını bulmuşlar...

Nasıl mı? Değişik yolları var, bir tanesi kendilerine bağlı hissettikleri kart sahiplerine, yıllık ücret adı altında kart ücreti uygulamak. “Bağlı hissettikleri” dedim, zira pek harcama yapmayan ve “o zaman kartımı iptal edin” diyenlere hemen taviz verdiklerini biliyorum. Bunun hesabını yapmak için, büyük bankaların en az 10 bin bağlı müşterisi olduğunu kabul edersek ve kart başına 40/50 YTL arası ücret alındığını düşünürsek, bir banka hiç yorulmadan bu yolla 400 ilâ 500 bin YTL kazanıyor demektir.

İş bununla da bitmiyor... Kartını düzgün kullanan ve peşin ödeyen birisi iseniz ve bu özelliğinizden dolayı bankanızın size toleranslı davranacağını düşünüyorsanız aldanırsınız. Çünkü, aslında siz onlar için makbul bir insan değilsiniz... Ödeme zorluğu içinde olup borçlarınızı ancak taksitle ödeyebiliyor olmanız onların daha çok işine gelir. Uyguladıkları fahiş faizlerle sizi bir tefeci misali daha da derin bir borç çukuruna düşürmeleri onlar için sevinilecek bir durumdur, çünkü bu yolla trilyonlar kazanıyorlar.

Bir gün mesela yurtdışında olduğunuz için son ödeme gününü kaçırsanız ve ertesi gün ödeseniz, öyle 1 günlük faizle kurtulacağınızı zannederseniz yanılırsınız; hele harcama tutarı da yüksekse, gelecek ekstrenizde yüklü bir faiz tutarı ile karşılaşmanız kaçınılmaz. Sorguladığınızda, faizi son ödeme gününden değil de hesap kesim tarihinden itibaren uyguladıklarını ve bunun kanuni hakları olduğunu söyleyeceklerdir. Sözüm ona yakın zamanda düşürüldüğü söylenen kredi kartı faizleri yıllık bazda, yüzde 59.16 ila yüzde 68.16 neti buluyor. Net deniyor çünkü, bunların üzerine bir de yüzde 5 BSMV ve yüzde 15 KKDF ekleniyor. Bu faizler size, geride bıraktığımız söylenen enflasyonist ortamı hatırlatıverdi değil mi? Bankaların bir başka kandırmacasına da yeni şahit oldum; “Kartların limit aşımına uygulanan faiz”!!! Bankaların limit aşımına zaten izin vermemeleri, şayet veriyorlar ise aşılan miktara faiz uygulamamaları gerekir. Neden mi? Çünkü limit aşımını engelleme olanakları varken, limit aşımına izin vermeleri, hukuken kart sahibinin limit artırma talebini kabul etmeleri anlamına gelir. Ama hayır, her şeyi kendilerine yontup sizi sömüremezlerse, bankalar nasıl para kazanacak? Hem kart kullanımlarını bir sürü kampanya ile teşvik ederler hem siz istemeden telefonlarla arayıp limit arttırımları teklif ederler, hem limit aşımına izin verirler, hem de limiti aştın diye yüksek faiz uygularlar. Biz zavallı tüketiciler de, kimsenin umurunda olmadığı için, aptal yerine konulduğumuzu görsek de pek bir şey yapamayız...

Yahu! ben kredi kullanacak olsam, ortalıkta bukadar cazip, kefilsiz tüketici kredisi dolaşırken, niye senin kredi kartından fahiş faizle kredi kullanayım?

Dikkatinizi çekmek istediğim bir başka konu da taksitli harcamalar. Bunlar harcamalarınızı arttırabilmek için kampanyalarla teşvik edilirken, taksitlendirdiğiniz tutarın tamamının her ay harcama limitinizden düşeceği hususunda kimse sizi uyarmıyor. Bu nedenle siz kart limitinizi o ay ödeyeceğiniz borçlara göre hesaplarken, taksitli diğer borçlar nedeniyle kartınız limit aşımına girince şaşırıyor ve ancak sorgulayınca durumu anlıyorsunuz.

Sevgili tüketiciler ve tüketiciyi koruma örgütleri, bu sömürüyü durdurmanın zamanı geldi geçiyor... Biz türbanla meşgul olurken kredi kartı zedelerin sayısı her geçen gün artıyor. Bu nedenle ciddi bir toplumsal patlama yaşanırsa hiçbirimiz şaşırmayalım... Benden söylemesi...