Antalya turizmi nereye gidiyor?(2)

Geçen hafta gelişen olayları aktarıp, Otelcilik sektörünün Acenteler karşısındaki çaresiz görüntüsünden tespitler yaptığım yazıma, “sektörün Acenteler karşısındaki ekonomik zafiyetini gidermenin yolları ne olmalıdır?” sorusuna cevap arayarak devam ediyorum... “Ekonomik zafiyet” sözcüğü satış ve fiyatlandırma konusundaki sorunları da kapsayan bir anlam taşıyor ancak, benim asıl amacım ucuz veya pahalı satılan odaları tartışmak değil, satılanın hiç değilse parasal karşılığını garanti altına alabilmenin yollarını sizlerle paylaşmak. Her sene birden fazla acentenin battığı veya kapandığı turizm sektöründe bu sonuçtan etkilenen ancak bunu hak etmeyen üç sacayağı var. Bunları mağduriyet oranı ile sıralarsak; Konaklama tesisleri, Acentelerin iş yaptığı ve hizmet aldığı esnaf, son olarak ta Tüketici yani misafir gelen Turistler. Misafir gelen Turistleri sona koymamın nedeni, Turizm Bakanlığı ve sektörel örgütlerin; Turizmin genelini etkileyebilir korkusu ve gurubun en masum parçası oldukları düşüncesi ile, Konaklama tesisleri ve esnafı göz ardı edip, sadece Turistlerin mağduriyetini önleme yönünde bir refleks gösteriyor olmaları. Her benzer olayda karşılaştığımız bu görüntü, bu güne kadar değişmedi. Konaklama tesisleri için genel yaklaşım “daha dikkatli olsalardı”, “her acenteyle çalışılmayacağını bilmeleri gerekir”, “bugüne kadar o acente sayesinde çok para kazandılar, arada bir de kaybediversinler” düşüncesini taşıyor... Mağdur olan otelciler feryat ta etse, bazısı bu tür olaylar sonucunda iflasın eşiğine de gelse, hatta bazıları iflas ta etse, sektörün genel bakış açısı değişmiyor. Ama yine de diğer esnafın işi çok daha zor, onları hatırlayan dahi yok. Özellikle küçük esnaf, ufak sermayeleri ile kurdukları ve zar zor ailelerini geçindirdikleri işlerinde büyük sarsıntılara uğrarken, bir kısmı bir daha geri dönmemecesine kepenk kapatıp, açlık ve sefaletle boğuşmak zorunda kalabilmekte. Sonuçta, batan Acente ne kadar büyük hacimli ise, çevresinde yarattığı şok dalgası da o kadar büyük oluyor. İlk yazımda değindiğim, iflas eden Vasko seyahat acentesi de zamanında büyük hacimlerle çalışmış, köklü bir geçmişi olan ve herkesin güvenini kazanmış bir acenteydi. Batabileceğini kimse aklına bile getirmek istemiyordu. Bu nedenle de hak etmese de batışı, sektörü derinden sarsan bir deprem meydana getirdi. Nasıl yorumlarsak yorumlayalım, iflasların yaşanması her sektör için yadsınamaz bir gerçeklik olduğuna göre, bunların sektörel etkilerini en aza indirebilmek için neler yapabiliriz? Benim düşünebildiklerimi sizlerle aşağıda paylaşıyorum, sizlerden gelecek diğer önerileri de köşemde yayınlamaya hazırım;

1) İlk yazımda belirttiğim, Turizm Bakanlığı bünyesinde bir zamanlar var olan teminat müessesesini gerçekçi bedellerle yeniden yürürlüğe koymak; Teminat bedelleri yıllık Banka Teminat Mektupları biçiminde de alınabilir. Bu bedeller, yıllık enflasyon oranında arttırılarak, her yıl oluşan farklar Acentelerden talep edilebilir. Sistemin işleyişi ise çok basit, bir Acentenin ödemelerinde normalin üzerinde gecikmeler olduğunda, bundan zarar gören müesseseler gerekli belgelerle Bakanlığa müracaat edip ilgili Acentenin teminatından alacaklarının ödenmesini talep ederler ve Bakanlık haklı bulduğu müracaatlar için teminattan gerekli ödemeleri yapar. Haklı müracaat birden fazlaysa, ödemeleri oransal hesaplama ile yapar. Bu arada ilgili Acenteye yazılı bir ihtar mesajı ile, teminatının alacaklılara ödendiğini belirtir ve teminatın en geç 7 gün içerisinde tamamlanmasını, aksi halde Belgesinin iptal edileceğini bildirir. Teminat tamamlandıktan sonra, varsa Alacaklıların kalan alacaklarını da ödeyip tekrar Acenteden teminatını tamamlamasını talep eder. Süresi içinde teminatını tamamlamayan Acentenin belgesini iptal ederek tüm sektör kuruluşlarına bildirir.

Biliyorum bana kızacaksınız ama, hepsi birbirinden önemli diğer dört önerimi ve sonuçsal değerlendirmemi gelecek haftaya bırakmak zorundayım, bana ayrılan yere yine sığdıramadım...