Aday Belirleme

Partilerin milletvekili aday listeleri açıklandı ya, olumlu olumsuz tepkilerde beraberinde gelmeye başladı.

Aslında yıllardır benzer tepkiler yaşanır. Merkezi yoklama ile aday belirlendiği zaman beğenen de olur beğenmeyen de olur.

CHP açısından baktığımız zaman 2015 seçimi öncesi yapılan önseçim ile adaylar belirlenince kimse listeye karşı tepki koymadı.

Ama 24 Haziran seçimi için yapılan listeye, son dakika listelerden isimlerin silinip yeni isimlerin yazılması, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun söz vermesine rağmen kadın adayların ilk 5’e yazılmaması gibi konular eleştiri konusu oldu.

MHP’de de klasik tepeden inme isimlerin liste başı olmasına karşı tepkiler eksik kalmadı. MHP tabanındaki bu tepkiyi haklı buluyorum, çünkü Antalya’da yaşamamış, Antalya’nın sorunlarını bilmeyen, sadece Antalya’da yatırımı var diye birileri tepeden aday gösterilmemeli.

İYİ Parti listelerinde de durum farklı değil. Tepkiler de biraz daha ileri gidilerek bir aday adayı listeye giremediği için sosyal medya üzerinden partisi hakkında söylemediği söz kalmadı.

AKP’de çok fazla tepki olmamasına karşı, bir vekilin tekrar listeye konmamasına sevinenlerde oldu.

Bugüne kadar her hangi partiden Antalya’dan milletvekili olmuşların içinde Antalya’nın her sorununu meclise taşımış, çözüm üretmiş milletvekili sayısı inanın bir elin parmaklarını geçmez.

16 yıldır iktidar olan AKP’nin milletvekillerinin Antalya için meclise bir tek soru önergesi verdiğini görmedik. MHP milletvekilleri ise bu son dönemde bir iki tane soru önergesi verdiğini biliyorum. Aynı şey CHP milletvekillerinden bazıları için de geçerli.

Bir de milletvekili seçildikten sonra Antalya’ya kırk yılda bir gelen milletvekilleri hep olmuştur.

AKP, CHP, İYİ Parti, MHP’den yeni seçilecek milletvekilleri arasında da benzer durumlar oluşacaktır. Çünkü bazı adaylar var ki, kendilerini yakından tanırım ve burnundan kıl aldırmaz.

Milletvekili demek, seçmenin vekili demektir. Ama ülkemizde öyle bir seçim kanunu var ki, vatandaş kimin kendisinin vekili olduğunu belirleyemiyor. Seçim kanunu değişmediği sürece de aday belirleme, özellikle merkezi yoklama ile devam ettiği sürece tepkiler her zaman olacaktır.

AKP’de aday belirleme temayül yoklaması ve mülakatla belirleniyor. İl, ilçe yöneticileri, kadın ve gençlik kolları yöneticileri ve mahalle başkanları temayül yoklamasında oy kullanıyorlar ama zarflar yerinde değil Ankara’da genel merkezde açılıyor. Dolayısı ile temayül yoklamasında kimin birinci, kimin ikinci vs. geldiği bilinmiyor.

Kepez Belediyesi’nin eski Başkanı Mehmet Atay, sosyal medyada aday belirleme konusunda tepkilerin en aza inmesi, vatandaşın kendi vekilini belirlemesi konusunda seçim kanununda yapılacak olan değişiklik ile dar bölge önerisinde bulundu.

Atay başkan diyor ki; “Çözüm dar bölge 2 türlü seçim sistemi. Parti uygun görmüyor, aday göstermiyorsa, kendine güvenen, halkta karşılığı olan kişiler aday olur. Hem milletvekili gerçekten milletin vekili olur, hem de parlamento özgür bir biçimde yaşama görevini yerine getirir. Ayrıca her seçmen oy kullanırken tek bir kişiye oy vereceği için daha az toplumsal gerilim yaşar.”

Başkan Atay’a aynen katılıyorum.

Dar bölge sistemi bu ülkede çok tartışıldı ama hiçbir siyasi parti bu konuda bugüne kadar bir yasa değişikliği önerisini TBMM’ye vermedi, ama lafa geldiği zaman hem yüzde 10 barajın düşürülmesi hem de dar bölgenin olması gerektiği söylenir.

Kimin milletvekili adayı olacağı hem parti liderlerinin iki dudağı arasında hem de ‘bastır parayı al seçilecek yerde milletvekili aday sıralamasını’ sistemi olduğu sürece milletvekili aday listeleri eleştiri konusu olmaya devam eder.